Ghana, Sandema, en mijn huis!

Zo, time flies! Ik zit ondertussen alweer meer dan drie weken in Ghana en ik zal jullie weer eens een beetje op de hoogte brengen. Veel mensen kunnen zich volgens mij geen voorstelling maken van waar ik nu precies zit, dus in deze blog zal ik proberen wat uitleg te geven over Ghana, Sandema en m’n huis!

Toen ik twee weken geleden in Accra in de bus stapte richting het noorden, was het de eerste uren van de reis vooral erg groen om ons heen. Accra ligt aan de kust en heeft een lekker subtropisch klimaat. Toen ik de volgende ochtend wakker werd en we Bolgatanga binnen reden zag het er heel anders uit. Noord Ghana is stoffig en kaal, echt savanne achtig. Er staan wel bomen en struiken, maar niet zo dicht op elkaar. Het heeft hier in de tijd dat ik hier zit 2x geregend en zo nu en dan is er zelfs een zandstorm. Het belangrijkste woord dat het klimaat hier beschrijft is vooral: warm! Ja, echt heel warm. Hoe warm dan? Nou, zo warm dat ik continu loop te zweten, de straaltjes lopen regelmatig van m’n gezicht af. Dat wanneer ik mijn gezicht ga wassen ik alleen maar zout water proef. Dat wanneer je de kraan open zet je eerst een minuut heet water uit de kraan krijgt. Dat alles warm wordt: m’n tandpasta is warm, m’n bed is warm, de muren zijn warm, alles is gewoon warm. Maar eigenlijk wen je er snel genoeg aan en is het prima te doen. Soms zijn er wel dagen die echt heel erg heet zijn, dan is het behoorlijk frustrerend dat er nergens een plekje te vinden is waar je jezelf een beetje kunt afkoelen. Enige wat je kunt doen is af en toe een emmer water over jezelf gooien, proberen zo veel mogelijk in de schaduw te blijven, veel drinken, en je vooral niet te druk maken!

De plek waar ik woon heet Sandema en ligt op twee uur rijden van Bolgatanga vandaan. Sandema is een stad, maar in Nederland zou je het meer kunnen vergelijken met een dorp. De eerste gedachte die ik kreeg toen ik Sandema inreed was: ‘Waar ben ik nu toch beland?! Ga ik hier echt drie maanden wonen?’ Het is heel klein, maar nu besef ik dat dat eigenlijk ook heel fijn is. Doordat het zo klein is ken ik de weg al goed, en ik begin steeds meer mensen te herkennen waardoor je ook vaker praatjes met ze houdt.
In Sandema zijn er twee verharde main roads die elkaar kruisen en verder zijn het overal stoffige zandweggetjes en smalle steegjes. In het ‘centrum’ is de meeste bedrijvigheid, zeker wanneer het marktdag is. De markt wordt elke drie dagen gehouden en op die dagen komen mensen vanuit alle omliggende dorpen hierheen om hun koopwaar te verhandelen. De marktkraampjes zijn gemaakt van hout en staan er altijd. Tussen deze kraampjes staan nog wat containers waarin winkeltjes zitten. De producten die op de markt worden verkocht zijn eigenlijk bijna overal hetzelfde: veelal rijst, bonen, gedroogde vis, tomaten en mango’s. (Natuurlijk is er meer variatie, maar dit zijn wel de dingen die het meest gegeten worden geloof ik).
De mensen in Sandema zijn erg vriendelijk, al kijken ze nog wel een beetje raar op dat er een blank persoon rondloopt. Gelukkig is dat al snel weg als je ze even in het Bouli groet. Momenteel ben ik de enige blanke hier, maar als het goed is komt er volgende week een nieuwe groep Engelse vrijwilligers van een andere organisatie.

Ikzelf woon op vijf minuutjes lopen van de markt. Wanneer je de poort doorloopt zie je eerst een grote binnenplaats waar je onze kippen, geiten en honden rondlopen. Ook heb je op de binnenplaats de schommel, de waterput, de hokken voor de dieren, en de douchplekken voor de kinderen. Links daarvan heb je ons huis dat bestaat uit de kamer van Bedu en Monica, de kamer van Atimlie, de kamer van de kinderen en daarvoor vind je een grote overdekte veranda. Daarnaast zit mijn kamer, de bibliotheek/spelletjeskamer, mijn keuken, douche en toilet, en dan zit daarnaast nog de kamer van Marleen. Naast het huis staan nog twee aparte gebouwtjes met de keuken en nog een slaapkamer voor Nana en Emelia.

We wonen op dit moment met 16 mensen in dit huis. Vida is de coördinator hier in Ghana en was hier de eerste twee weken ook, maar zij is gisteren terug gegaan naar Accra. Monica en Bedu zijn een koppel en zijn, samen met huismoeder Atimlie, de leiders in het fosterhuis. Atimlie is een geweldige vrouw. Ze spreekt niet zo goed Engels, maar is altijd blij en ontzettend behulpzaam. Dan zijn er 12 kinderen: Sebastian, Sammy, Azumah, Timothy, Philomena, Emelia, Gilbert, Rowena, Awilonjee en Chris. Daarnaast slaapt Abigail hier ook samen met haar dochtertje Blessing, zij is ongeveer van mijn leeftijd en volgt een opleiding tot kapster. Zij is ook de moeder van Awilonjee, en ik heb laatst ook weer vernomen dat zij de grote zus is van Philomena en Sammy. Tot slot loopt Nana hier ook nog rond. Nana is een wat oudere zwakbegaafde vrouw, en zij is de moeder van Emelia. Nana spreekt geen Engels maar verteld altijd hele verhalen in Bouli tegen mij, en ze helpt in en om het huis met koken, schoonmaken en het verzorgen van de dieren. Het is een erg bont gezelschap hier dus, wat soms ook wel voor wat chaotische taferelen kan zorgen, maar tegelijkertijd is het een hele fijne en gezellige plek!

Ik voel me hier steeds meer thuis en kan mezelf ook goed vermaken. Wanneer geen grote plannen heb doe ik ’s ochtends vaak dingen voor mezelf of voor het huis: schoonmaken, kleren wassen, naar de bank, dingen voorbereiden voor de kinderen, naar de markt, informatie voor m’n onderzoekje bijeen zoeken, of gewoon even lekker een boekje lezen. Rond half twee komen de kinderen al thuis en ga ik hen helpen met huiswerk. Hulp hebben ze ontzettend hard nodig. Hun engels is erg slecht en verbanden die voor ons heel logisch zijn kunnen zij niet leggen. Zo besef ik me maar weer hoe fijn mijn jeugd eigenlijk was en wat voor mooie faciliteiten wij hebben om op jonge leeftijd al veel te leren en onszelf te ontwikkelen. Zelfs het maken van een simpele puzzel is voor 16-jarigen hier een hele opgave omdat ze het inzicht niet hebben. Ik heb hier twee keer op scholen rondgelopen, en ik krijg het idee dat het vooral veel overschrijven van informatie is. Een van de jongere meiden, Azumah, is 11 jaar oud en weet alle woorden perfect te spellen. Ze spelt bijvoorbeeld netjes A P P L E, maar als ik haar dan vraag wat er staat zegt ze iets totaal anders, bijvoorbeeld ‘ball’. Haar schriften staan volgeschreven met uitleg over ‘nouns’ and ‘verbs’ maar ze heeft geen flauw benul waar dat over gaat omdat ze alleen maar overschrijven wat er op het bord staat. De boeken en spelletjes die wij in het huis hebben zijn gelukkig wel goed, en op die manier hoop ik dan maar dat ze door veel te oefenen stapje voor stapje wat bijleren.

De afgelopen week ben ik ook een paar keer erop uit geweest. Samen met Vida ben ik een paar dagen op de motor weggeweest om groepen te bezoeken die van de stichting microkrediet ontvangen. In april/mei moeten zij hun oude krediet terugbetalen en zullen zij hun nieuwe krediet ontvangen, en voor die tijd is het handig om een meeting te houden zodat we weten hoe alles gaat en of ze al zijn begonnen met afbetalen. De dorpen rond Sandema liggen soms best afgelegen, en een ritje van minimaal een uur is dan ook normaal. Alle meetings gaan in het Bouli en Vida vertaald dan naar het Engels voor mij. Dat is soms wel lastig, want ik mis natuurlijk ontzettend veel informatie. De stichting heeft mij gevraagd om hen te helpen met het evalueren van het microkredietproject, en de meetings waren voor mij dan ook de eerste kennismaking met hoe alles in z’n werk gaat.
Daarnaast ben ik twee keer een dagje naar Bolgatanga geweest. De voornaamste reden hiervoor was dat ik veel dingen op internet moest doen, en in Sandema is de verbinding ontzettend slecht (op m’n telefoon is het echter wel weer erg goed!) Ik heb een fijn plekje gevonden waar ze wifi hebben en heerlijke smoothies maken, dus ik denk dat ik daar wel vaker ga zitten ;-)
Tenslotte ben ik afgelopen week met Atimlie op stap geweest naar Wiaga. Wiaga is een dorp op slechts een kwartier rijden van Sandema, maar het duurde ongeveer 2.5 uur voordat we er eindelijk waren aangezien alle bussen die richting Wiaga gingen en stopten in Sandema ontzettend vol zaten. In Wiaga gingen we de grootouders en moeder van Gilbert – een jongen uit ons huis – opzoeken. Deze mensen zijn al behoorlijk oud en erg arm, en 1x per maand koopt Atimlie een grote zak eten voor hen. De opa van Gilbert is zowel blind als stokdoof en we troffen hem aan onder de mangoboom. Heel sneu, helemaal in zijn eigen wereldje. Ondanks dat ze erg arm waren kregen we natuurlijk wel wat te eten. Er werd een grote schaal mango’s voor ons gezet, en terwijl wij die opaten ging de moeder van Gilbert nog even de mangoboom in om voor ons een grote zak met mango’s te vullen zodat we die konden delen met de kinderen. Zo lief! (en ontzettend lekker!)
Atimlie heeft nog veel familie in Wiaga en ook die moesten we natuurlijk even bezoeken. Daarna gaf ze me nog een kleine rondleiding langs de school en de markt, en uiteindelijk vonden we (dit keer binnen het recordtijd van een kwartier!) alweer een bus richting Sandema.

Nouja, dat was het wel weer voor nu! Het is een bijzondere ervaring tot nu toe. Ik ben natuurlijk wel in Rwanda geweest, maar Noord-Ghana is wel weer heel anders en daar had ik vooral de eerste week wel even wat moeite mee, maar nu geniet ik er ontzettend van! Bedankt ook voor alle lieve berichtjes ook, altijd leuk om te lezen!

Liefs, Heleen